Televizyon hayatımızın büyük bir bölümünde yer almakta ve vazgeçilmezi haline gelmektedir. Kimileri için dünyadan haberlere ulaşmak, kimileri için ödüllü filmler izlemek ya da eğitici programlar izlemek,  kimileri için ise kafa dağıtmak... Herkes farklı amaçlar uğruna günün belli bir zamanını televizyon karşısında geçirmektedir. Televizyon görsel ve işitsel duyuları uyaran ilgi duyulan bir kitle aracıdır. Olumlu bir çok etkisinin yanı sıra negatif etkileri de alandan araştırmacılar tarafından dile getirilmektedir. Ancak çocuğun televizyonla olan etkileşimini etkileyen bir kaç önemli nokta vardır. Bunlar çocuğun yaşı, hangi programı izlediği, ne kadar süre televizyon izlediği, izlerken bu etkileşimi kiminle paylaştığı gibi.

Genel anlamda televizyonun olumsuz etkilerinden bahsedecek olursak;

• Yapılan araştırmalara göre uzun süreli televizyon izleyen çocukların %61.2 ‘sinin sağlık problemleri yaşadığını göstermektedir. Bu sağlık problemleri başlıca göz rahatsızlıkları, uyku düzeninde bozulma ,  boyun  ve sırt ağrıları şeklinde sıralanmaktadır.
• Çocuklara giden olumlu mesajların yanı sıra , şiddet, ahlaki yozlaşma, cinsellik, ihtiras gibi zararlı mesajlar da gitmektedir. Çocuklarımız ne yazık ki programların içeriklerini sorgulayabilme yeterliliğine sahip değildirler ve televizyon karşısında daha korunmasızlardır. Bu nedenle ebeveynler olarak bizlere onları yönlendirmek adına büyük iş düşmektedir.
• Televizyon zihinsel tembelliğe neden olmaktadır. Beynin yorum yapma ve düşünme kısımlarını etkilediği için analitik düşünmenin gelişimini yavaşlatır ve öğrenme gücünü azaltır. Yaratıcılığı köreltir ve bu çocuklarda çok net gözlemlenmektedir.

• Programlardaki argo ve özenti yabancı kelimeler çocukların dil gelişimini olumsuz etkilemektedir.
• Sorgulayamadığı için gördüğü her şeyi doğru kabul eder.
• Televizyon, çocukların oyun oynama, etkinlik gibi yararlı faaliyet zamanlarından çalmaktadır.
• Konuşmasında gecikmeye neden olabilir.
• Fiziksel aktivitelerin azalmasına ve kilo alımına hantallaşmaya neden olur.
• Şiddet, korku içerikli film ve çizgi filmler korkulara neden olabilir.

Çocuklar büyüdükçe televizyonda izledikleri programlar değişmektedir. Çizgi filmler yerini yerli yabancı dizi ve filmlere bırakmaktadır. Özelliklede haftalık diziler televizyon bağımlılığını arttırmaktadır. Bu diziler o kadar çocuk tarafından izlenmektedir ki çocuk sınıfta konuşulan konulardan uzak kalmamak adına bu tip dizileri izlemek zorun bile hissedebilir. 

Peki hiç mi faydası yok bu televizyonun? Tabi ki aileyi bir araya getirip ortak bir etkinlik ve paylaşım sağlaması, kolay yoldan bilgiye ulaşılabilmesi açısından faydalı programlar yapılmaktadır. Ancak burada çocuğun ne izlediğine şüpheci yaklaşmak, incelemek, kendi izlediğimiz programlara da dikkat etmek durumundayız. Çocuğumuza uygun değilse, olumsuz örnek oluşturabilecek bir program ise çocuğumuzun bulunduğu ortamda izlememiz gereklidir. Böyle bir sahneye maruz kaldığı durumda ise örneğin şiddetin komik bir şekilde ve olağan alındığı bir sahneyi açıklanmamız ve eleştirel düşünebilmelerini sağlamamız gerekmektedir. Hatta bu çizgi filmler de bile yapılmalıdır çocuk bunu izliyor ancak ne anladı, işte o zaman televizyon faydalı bir etkinlik haline gelebilir.

Unutulmamalı ki televizyon gibi birçok elektronik alet hayatlarımızdan büyük bir kesit çalmaktadır. Her ne kadar televizyon izlemek ortak bir aktivite gibi görülse de, televizyon karşısında paylaşım oldukça kısıtlıdır. Çocuklarınızla yapılabilecek alternatif yollar bulabilirsiniz. Örneğin ailece oynanabilecek zeka gelişimini destekleyen kutu oyunları, doğayla iç içe olunabilecek oyunlar ve faaliyetler gibi. Oyunun çocuğun işi olduğunu ve dünyalarının oyundan ibaret olduğunu, oyunla hayatı öğrendiği unutulmamalıdır. 

Kaynakça

Altınkılıç, Z., & Özkan, H. (2014). Televizyon İzlemenin 1-6 yaş Çocuk Sağlığı Üzerindeki Etkilerine Yönelik Annelerin Tutum ve Davranışlarının Belirlenmesi. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi Dergisi , 3 (4), 186-194.

Büyükbaykal, G. (n.d.). Televizyonun Çocuklar Üzerindeki Etkileri. İletişim Fakültesi Dergisi , 31-44. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/iuifd/article/viewFile/1019010386/1019009624 adresinden alınmıştır.

Cesur, S., & Paker, O. (2007). Televizyon ve Çocuk: Çocukların TV Programlarına İlişkin Tercihleri. elektronik Sosyal Bilimler Dergisi , 6 (19), 106-125.

Doğan , A., & Gökar, G. (2012). Tematik Televizyon ve Çocuk: İlköğretim Öğrencilerinin Televizyon İzleme Alışkanlıkları. Milli Eğitim (194), 5-30.

Duyan Çamurdan, A. (2007). Görsel Medyanın Çocuk Sağlığına Etkileri. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 16 (2), 25-30.

Yavuzer, H. (1982). Ülkemizdeki Televizyon Yayınları ve Çocuk. Eğitim ve Bilim , 27-32.